Seks a infekcje intymne
Grzybica pochwy stanowi drugą najczęstszą infekcję intymną po bakteryjnym zapaleniu pochwy1. Większość kobiet doświadczy jej przynajmniej raz w okresie prokreacyjnym1. Zazwyczaj wywoływana jest przez Candida spp.2. Obecność Candida spp. w pochwie, czyli tzw. kolonizacja, może dotyczyć 20-30% kobiet niebędących w ciąży. Gdy obserwowano grupę kobiet przez rok, u 70% z nich wykryto obecność tych drożdżaków chociaż raz w tym okresie2. Kolonizacja nie jest związana z objawami grzybicy pochwy. Dopiero w momencie osłabienia mechanizmów obronnych organizmu dochodzi do rozrostu patogenów i rozwoju infekcji intymnej.
Jak wynika z tych danych, grzybica pochwy to powszechne schorzenie, nadal jednak zbyt często traktowana jest jako problem wstydliwy. Kobiety mogą mieć obawy przed poruszeniem tego tematu z partnerem. Poniżej przedstawiliśmy odpowiedzi na pytania związane z grzybicą pochwy i aktywnością seksualną, które pomogą rozwiać wątpliwości.
Czy grzybica pochwy jest chorobą przenoszoną drogą płciową?
Grzybica pochwy nie jest ogólnie uznawana za chorobę przenoszoną drogą płciową. Osoby niebędące aktywne seksualnie również mogą cierpieć na zakażenia pochwy, których źródłem jest nadmierne namnożenie bytujących w niej organizmów. Należy przy tym pamiętać, że wśród czynników ryzyka wystąpienia infekcji intymnej, w tym nawracającej grzybicy pochwy, wymienia się otrzymywanie seksu oralnego przez kobietę3 . Kolonizacja jamy ustnej mężczyzny przez Candida spp. może być związana z transmisją i rozwinięciem objawów grzybicy przez partnerkę uprawiającą seks oralny, ale co jest przyczyną, a co skutkiem wymaga jeszcze wyjaśnienia4. Sugerowana jest rola aktywności seksualnej jako przyczyny mikrouszkodzeń śluzówki pochwy, ale także narażenia na antygeny, przeciwciała i cytokiny zawarte w nasieniu lub ślinie, które mogą wpływać na odpowiedź układu odpornościowego kobiety4. Zaskakująco, masturbacja z wykorzystaniem śliny zmniejszała ryzyko wystąpienia grzybicy pochwy. Wraz z długością relacji z partnerem seksualnym zmniejszała się częstość występowania grzybicy pochwy u kobiety. Podobna zależność została wykazana dla HPV i zakażeń układu moczowego4.
Jakie rodzaje aktywności seksualnej związane są z ryzykiem nawrotów?
Chociaż masturbacja z użyciem śliny nie zwiększa częstości występowania grzybicy pochwy, zwiększa natomiast ryzyko wystąpienia nawrotów infekcji5. Z tego powodu kobiety z historią niedawnego zakażenia grzybiczego powinny unikać tego rodzaju aktywności seksualnej. Innym czynnikiem zwiększającym ryzyko nawrotów jest bierny seks oralny kobiety. Natomiast nie znaleziono związku między seksem analnym, częstością stosunków pochwowych, liczbą partnerów czy czasem trwania relacji, a ponownym wystąpieniem objawów zapalenia pochwy5.
Czy partner seksualny powinien być leczony?
Nie ma wskazań aby leczyć partnerów seksualnych pacjentki z grzybicą pochwy, którzy nie prezentują objawów. Natomiast 15% mężczyzn może przejawiać objawy zapalenia żołędzi tj.: zaczerwienienie, pieczenie, świąd, obecność wydzieliny z cewki moczowej7. Grzybica u mężczyzn częściej dotyczy nieobrzezanych i chorujących na cukrzycę. W takim przypadku partner powinien skonsultować się z lekarzem w celu wdrożenia odpowiedniego leczenia. Należy jednak pamiętać, że niekoniecznie wystąpienie objawów grzybicy u mężczyzn będzie związane z aktywnością seksualną, a np. cukrzycą czy antybiotykoterapią6
Czy można współżyć podczas zapalenia pochwy?
Zaleca się powstrzymanie od współżycia w czasie trwania infekcji i leczenia grzybicy pochwy. Jednym z powodów jest wymienione wcześniej ryzyko zakażenia partnera. Co więcej, aktywność seksualna może spowodować nieskuteczność leczenia i nawroty infekcji5. Oczywiste jest, że stosunki płciowe mogą nasilać objawy zapalenia pochwy i powodować znaczny dyskomfort.
Autor artykułu: Bayer Polska
Źródła:
1 Achkar JM, Fries BC. Candida Infections of the Genitourinary Tract. Clin Microbiol Rev. 2010 Apr; 23(2): 253–273.
2 Beigi RH, Meyn LA, Moore DM, Krohn MA, Hillier SL. Vaginal yeast colonization in nonpregnant women: a longitudinal study. Obstet Gynecol 2004 Nov;104(5 Pt 1):926-30.
3 Sobel JD. Vulvovaginal candidosis. Lancet. 2007 Jun 9;369(9577):1961-71.
4 Reed BD, Gorenflo DW, Gillespie BW, Pierson CL, Zazove P. Sexual Behaviors and Other Risk Factors for Candida Vulvovaginitis. Journal of Women's Health & Gender-Based Medicine Vol. 9, No. 6 2004.
5 Reed BD, Zazove P, Pierson CL, Gorenflo DW, Horrocks J. Candida transmission and sexual behaviors as risks for a repeat episode of Candida vulvovaginitis. J Womens Health (Larchmt) 2003 Dec;12(10):979-89.
6 Balanitis and balanoposthitis: a review S Edwards Genitourin Med 1996 Jun;72(3):155-9.
7 https://www.womenshealth.gov/a-z-topics/vaginal-yeast-infections (ostatni dostęp: 24.02.2021)
LMR-CH-20210318-19